Het Parool – Zwijgende fruitbomen

Er zijn ook nauwelijks echte gebeurtenissen in dit boek, en de paar die er zijn voltrekken zich uiterst langzaam. Dat lijkt geen aanbeveling, maar dat is het wel omdat het in totale harmonie is met het verhaal. Het had niet anders gekund. (…) Heden ten dage, waarin uiteenlopende magazines landelijkheid tot mode hebben verheven, is het verhaal van Jan van Mersbergen zeker iets om in je oren te knopen. Wat de literatuur betreft is De grasbijter tussen al die andere boeken waarin personages naar hartelust van de ene naar de andere stad reizen, een opvallend originele verschijning. (Daniëlle Serdijn)

De Volkskrant

Met dit verhaal uit 2001 debuteerde de inmiddels 32-jarige Jan van Mersbergen. In het boek laat hij vooral de handelingen van zijn hoofdpersoon zien en maakt hij geen gewag van diens gedachten of ideeën. Zonder sentimentaliteit roept hij een beklemmende en prikkelende sfeer op die je nog lang bijblijft. (Judith Jansen)

Leeuwarder Courant – Borrelende woede

Een zeer geslaagd debuut, al met al. Op de achtergrond van dit schrijversschap zoemt en lispelt een grote woede, dat is de motor die dit werk voort heeft gedreven. Woede over maatschappelijk onrecht, over vergeten eenzaamheid. Als ik Van Mersbergen was, zou ik die woede koesteren, uitwerken, lekker laten borrelen en dan zelfs nog wat hoger op laten waaien in het volgende boek. Want woede is de drijfveer van verreweg de meeste grote literatuur. (Kees ’t Hart)

Haagsche Courant – Schapen, boomgaard, moestuin en meer niet

Hoe prachtig ingehouden Van Mersbergen de nederlagen van Francis optekent, nu moet er blijkbaar iets anders uit de kast komen, zo’n groots en dramatisch moment, waarna de katharsis mag komen. (…) Het is vooral niet in overeenstemming met de beschrijvende stijl die deze kleine roman zo indrukwekkend maakt. (…) Toch is het jammer voor dit dus bijna perfecte debuut over doelloos landleven. (André Matthijsse)

leestafel

Het is een verhaal vol sfeer, maar zonder uitleg. De lezer moet raden wat er in de hoofdpersoon omgaat, hoe hij tot zijn daden komt. Eigenlijk is de enige daad die echt geheel duidelijk uit de doeken gedaan wordt, die wanneer hij een oprit stenig en kuilig maakt omdat hij er eerder een vrijend stelletje betrapte. Maar ook hier: is het alleen dat het gebrek aan decorum hem stoort? Vind hij dat ze hem storen zijn gezapige leventje? Of is hij stiekem jaloers? Is het de aanzet tot een andere daad, die de optelsom is van bepaalde gebeurtenissen?

In  een terughoudende vertelstijl laat Van Mersbergen de spanning toenemen. ‘De grasbijter’ was zijn debuut, waarin de stijl van de toekomstige boeken al duidelijk is als ook de gave om fraaie zinnen te formuleren.

Jan van Mersbergen